NS Wandeltocht Vughtse Lunetten

Maandag 25 mei 2015 2e Pinksterdag.[voor route klik hier]

We rijden met de auto naar het station in Zaltbommel waar we de trein nemen naar den Bosch. Vandaar leidt de wandeling ons naar Vught.

Vanaf station Den Bosch loop je eerst door de oude binnenstad. Je komt over de Markt en langs de Sint Janskathedraal. Al snel sta je op de historische stadswallen met een bijzonder uitzicht over de Dommel en het Bossche Broek. Het is echter ook mogelijk om sneller naar buiten te lopen; dan volg je de Dommel. De route passeert voormalig Fort Isabella en loopt over een graspad langs het Drongelens Kanaal.
De voormalige Lunetten in Vught vertellen het verhaal van de verdedigingswerken rondom de vestingstad 's-Hertogenbosch. Via een leuke aftakroute loop je naar station Vught.

Vanuit CS-den Bosch lopen we de binnenstad van ’s-Hertogenbosch in. Dit weekend is vind ook Jazz en Duketown plaats. We zijn een paar uur te vroeg anders hadden we een optreden van Candy Dulfer kunnen bijwonen.

 Al in de Middeleeuwen was ’s-Hertogenbosch een belangrijk economisch en religieus centrum aan de noordgrens van het Hertogdom Brabant. Vanaf 1381 kwamen er pelgrims naar de kapittelkerk van Sint Jan de Evangelist, omdat er wonderen werden toegeschreven aan een Mariabeeld. In 1559 werd de kerk tot kathedraal verheven. Na de inneming van de stad door Frederik Hendrik werd de Sint Jan door de protestanten in gebruik genomen. Pas in 1810 kreeg de kerk weer een roomskatholieke functie. Door ’s-Hertogenbosch lopen vele stroompjes, de Binnendieze. Vanwege gebrek aan staduitbreidingsmogelijkheden zijn hier huizen overheen gebouwd. Halverwege de 20ste eeuw was het de bedoeling het water te dempen vanwege stank- en knaagdieren- overlast. Vanwege het unieke karakter is 3630 meter, waarvan 1290 meter overdekt, nu toch gerestaureerd.

We gaan ook nog even in de Sint Janskathedraal kijken. Er is een mis aan de gang en het is er enorm druk. Daarna lopen we over de parade richting de Zuidwal waar we al snel bij de historische stadswallen zijn.

De route leidt ons over de stadswallen maar ook mooi zou zijn geweest als je aan de andere kant van de Singelgracht zou lopen. Als je dat pad uit loopt kun je op het eind met een trekpontje weer op de route komen.

Fort Isabella

We lopen verder, nog een stukje langs de Dommel en komen zo bij het Fort Isabella.

Fort Isabella is rond 1618 aangelegd, toen ‘s-Hertogenbosch nog in Spaanse handen was. Het fort werd vernoemd naar aartshertogin Isabella Clara Eugenia, hertogin van Brabant en dochter van de Spaanse koning Philips II. In 1914 werd Fort Isabella als verdedigingswerk opgeheven en werden de wallen afgegraven en de gebouwen gesloopt. Alleen de toegangspoort, waar bovenop in 1703 een poortgebouwtje is geplaatst, bleef gespaard. Het geheel staat bekend als ’De Puist’. Het fort maakte later deel uit van de stelling om de stad en huisvestte een kazerne. Nu hebben er zich kleine bedrijven en een horecagelegenheid gevestigd.

We gaan weer verder en lopen door het bos bij het fort en komen zo bij het afwateringskanaal ’s-Hertogenbosch-Drongelen. We lopen geruime tijd langs dit kanaal tot we in de buurt van Kamp Vught komen.  Daar lopen we over een stuk van het Pelgrimspad.

Nationaal MonumentKamp Vught.

In de Tweede Wereldoorlog werden de Lunetten en omgeving door de Duitsers in gebruik genomen als concentratiekamp, een donkere periode in de geschiedenis van Vught. Het was destijds het enige concentratiekamp buiten het Derde Rijk en ressorteerde rechtstreeks onder het SS-hoofdkwartier in Berlijn. 

De SS had behoefte aan ruimte voor het opsluiten van het toenemend aantal gevangenen en voor de vele joden, die gedeporteerd moesten worden. De omstandigheden in het kamp waren al snel miserabel. De gevangenen werden uitgehongerd en afgebeuld. In totaal hebben 31.000 mensen in Vught gevangen gezeten, waarvan er ruim 15.000 zijn gedeporteerd.  

We hebben geen tijd meer om met de rondleiding mee te gaan maar we bezoeken nog wel de fusilladeplaats waar tijdens de 2^e WO 329 mannen zijn doodgeschoten. Om daar te komen lopen we over de Vughtse Lunetten, een bebost gebied met vele mooi begroeide grachten.

Vughtse Lunetten

 ’s-Hertogenbosch en omgeving waren tot in de 20e eeuw van militair strategische betekenis. Zelfs in de 19e eeuw werd er rond de stad nog een verdedigingslinie aangelegd, die de Meierij moest beschermen tegen invallen vanuit het jonge België. De Lunetten in Vught werden in opdracht van koning Willem III in 1844-1846 aangelegd. 

Deze werken vormden samen met fort Isabella de zuide- lijke, vooruitgeschoven en boogvormige linie rond de stellingen van ‘s-Hertogenbosch. De Lunetten zijn gebouwd in de vorm van een halve maan, omringd door een gracht. In totaal werden acht aarden verdedigingswerken aangelegd, die van noordwest naar oost waren genummerd als Lunet I tot en met VIII. De Lunetten I t/m IV zijn in redelijke staat behouden en in het terrein herkenbaar. Ze zijn aangewezen als Rijksmonument. Door de introductie van nieuwe wapens verminderde de strategische waarde van de vesting ‘s-Hertogenbosch en de omringende versterkingen. De Vestingwet van 1874 legde de Brabantse hoofdstad definitief ‘open’. Toch zijn de Vughtse Lunetten formeel pas in 1920 als verdedigingswerken opgeheven.

Wanneer we het bos uitkomen zijn  we zo’n beetje in Vught aangekomen.

Zo komen we bij het station van Vught. Hier is ook een gedenkteken aangebracht voor de mannen, vrouwen en kinderen die vanaf hier zijn doorgevoerd naar de vernietigingskampen. 

Samengevat: een niet al te lange wandeling(ruim 10 kilometer). De wandeling gaat door een mooi gebied vlak bij den Bosch. Vooral langs het afwateringskanaal is een mooi pad aangelegd.